Değerli takipçilerimiz,
COVID-19 salgını sonrasında dezenfeksiyon ve hijyen ürünlerine karşı artan talep, ozon jeneratörlerine ve ozon gazına olan ilginin de hızla artmasına sebep olmuştur. Teknozone ailesi olarak 13 yıllık tecrübemiz maalesef bu tip ilgi ve talep artışları sırasında pek çok fırsatçı firmanın ozon jeneratörü üreticisi adı altında ozon gazını, ozon jeneratörlerini ve ozon gazının doğasını bilmeden, eksik bilgi, yanlış ürün ve yanlış uygulamalarla ozon gazı ile ilgilenen kişi, kurum ya da kuruluşları mağdur ettiklerini göstermiştir. Aşağıda doğru ozon jeneratöü seçimi için ozon jeneratöründe bulunması gereken özellikler ile ilgili bilgileri bulabilirsiniz.
- Alacağım Ozon Jeneratöründe Nelere Dikkat Etmeliyim?
Ozon jeneratörü tercihi yaparken firmanın kalite belgeleri, referansları, ozon gazı bilgisi, ürün bilgisi, teknik altyapısı, servis ağı ve projelendirme yeteneğinin haricinde ürün kalitesine ve ürün kapasitesine de son derece dikkat edilmelidir.
1) Ürün Kalite Sertifikasyonları
Alacağınız ürünün CE sertifikalarının olması son derece önemlidir ancak yeterli değildir. CE sertifikası pek çok Avrupa ülkesinde ozon jeneratörü satışını gerçekleştirmek için yeterli değildir. Ozon jeneratörleri yüksek voltaj ve frekansta elektrik ile ozonu üreten cihazlar olduğu için AB ülkelerinde pek çok sertifikasyona tabidirler. Bu sertifikalar;
a) LVD (LOW VOLTAGE DIRECTIVE) ya da Elektriksel Güvenlik Test Raporu: Ürünün insan sağlığına zarar verebilecek elektriksel riskleri sıfırladığını ve ürünün elektriksel güvenliğini sağladığını gösterir.
b) EMC (ELECTROMAGNETIC COMPATIBILITY) ya da Elektromanyetik Uyumluluk Direktifi: EMC bir sistem veya cihazın içinde bulunduğu elektromanyetik ortamda işlevlerini, bu ortamda telafi edilemez bir bozulma yapmaksızın yerine getirebilme yeteneğidir.
c) ROHS (Restriction of Hazardous Substances Directive) ya da Belirli Zararlı Maddelerin Kullanımını Kısıtlama : Üründe ya da ürünün üretilmesinde kullanılan parça-yarı mamülde insan sağlığına zararlı maddelerin kullanılmadığını gösteren test raporudur.
d) WEEE (Waste Electrical and Electronic Equipment Directive) ya da Elektrikli ve Elektronik Ekipman Atıkları Direktifi: Bu direktifin hedefi, elektrikli ve elektronik ekipman atıklarının önlenmesi ve buna ek olarak atık imhasını azaltmak için bu tür atıkların tekrar kullanılması, geri dönüştürülmesi ve geri kazanımın diğer türlerinin uygulanmasıdır.
2) Ozon Jeneratörü Kapasitesi
Maalesef ozon jeneratörlerinin kapasitesinin belirlenmesi ve etiketlenmesi son derece problemli bir konudur ve sektörümüzün kanayan yarasıdır. Üretilen ozon jeneratörlerinin kapasitelerini belirleyen, denetleyen ve sertifikalandıran bir kurum olmadığından bir çok firma ürünlerin üzerine istediği kapasite etiketini yapıştırmaktadır.
Özellikle son aylarda portatif ürün grubunda üretilen ancak 10 gram-20 gram hatta 50 gram / saat kapasitede ozon ürettiğini iddia eden ozon jeneratörlerine rastlanmaktadır. Tüketiciler ve son kullanıcılar olarak, ozon jeneratörü üreticilerinden ya da ithalatçılarından ürünün üzerindeki kapasitenin nasıl belirlendiğini ve kapasitelerin nasıl test edildiğini sormak en doğal hakkınızdır. Ürün hakkında bilgi edinme hakkı temel tüketici haklarından biridir ve kanunlarımız tarafından da bu hak korunmaktadır.
Teknozone olarak bizler Alman Ozon Direktifine ve IOA-EUOTA standart ve direktiflere bağlı olarak Teknozone marka üretilen bütün ozon jeneratörlerinin 2 faktörlü kapasite ölçümü yapmaktayız. Standart son kontrol prosedürümüz aşağıdaki gibidir.
- BMT Marka gr/nm3 cihazı ile her cihaz 3 saat %70-80 nem oranı 30 OC değerlerde 5 saat kesintisiz iklimlendirme kabininde çalıştırılarak konsantrasyon ölçümü yapılır.
- EUOTA / IOA standart direktiflerine uygun ozon gazı ölçüm cihazı (gr/h) ile 3 saat %70-80 nem oranı 30 OC 3 saat boyunca kesintisiz son kontrol testi yapılmaktadır.
- Konsantrasyon testinden çıkan cihazların kapasitesi T.C. Devlet üniversitesi tarafından onaylanmaktadır.
Bu iki ölçüm faktöründe +/- % 1 kapasite standardına uyan her cihaz kapasite son kontrol onayı alarak sevkiyat işlemine gönderilir. Kapasite ölçümü kesinlikle ortamdaki ozon miktarını PPM cinsinden ölçen hava ozon ölçüm cihazları ile yapılamaz. Hava ozon ölçüm cihazları hacimdeki ozon gazı miktarını ölçmektedir, ozon jeneratörünün üretim kapasitesi bu sensör ya da ölçüm cihazları ile ölçülemez.
Burada son kullanıcı olarak dikkat edilebilecek bir diğer nokta ürünün elektrik tüketimidir. Elektrik tüketimi ile ozon jeneratörü kapasitesini belirlemek mümkün değildir ancak genel bir çıkarım yapmak mümkündür. En son teknoloji ürünü ve en verimli ozon jeneratörleri dahil (1000 gram / saat kapasitenin üzerindeki ozon jeneratörlerinde) kuru havadan 1 gram / saat ozon gazı üretmek 15-20 w / saat elektriğe ihtiyaç duyar. Bu oran endüstriyel tipte kompresör veya fan bulunmayan bir sistem için geçerli orandır. Portatif ürünlerin çoğunda fan, elektronik kart gibi pek çok elektrik tüketen malzeme bulunmaktadır. Dolayısıyla 10 gram / saat ozon gazı üretmek için minimum 200 watt enerji tüketimine ihtiyaç bulunur. 50-60-100 watt enerji tüketimi ile 10 gram / saat ozon gazı üretebilecek bir teknoloji bulunmamaktadır. Bu iddiada bulunan firmalardan kapasite ölçümlerine dair rapor ya da yazılı kanıtları isteyebilirsiniz.
Karşılaştırma yapmak gerekirse;
Teknozone markalı 25 gram / saat kapasiteli ozon jeneratörü yaklaşık 780 watt elektrik tüketir. Ürünümn yaklaşık ağırlığı 60 kg boyutları 50*50*100 cm civarındadır. jeneratörün içinde bu kapasite için zorunlu olan oksijen jeneratörü ve mekanik kurutucu bulunmaktadır. Bu kapasitelerde ozon jeneratörünün içinde oksijen jeneratörü ve mekanik kurutucu kullanılması zorunludur.
3) Ozon Gazı Çıkışı
Yine ozon gazı ve ozon jeneratörleri ile yeni tanışmış pek çok firmanın bilgisizliğinden kaynaklanan bir problem de uygun ihtiyaca uygun cihazı teklif edememe problemidir. Birçok ortam dezenfeksiyonu projesinde çok geniş alanlar (100-150 m2) için lokal çıkışlı ve fan üflemesi olmayan cihazlar önerilmektedir. Maalesef bu bilgisizlik ve yanlış yönlendirme nedeniyle firmalar ozon gazından istedikleri gibi faydalanamamaktadırlar. Ozon gazı havadan yaklaşık 2 kat ağır bir gazdır ve eğer dış bir etken (fan, hava hattı,kompresör vs) tarafından dağıtılmazsa daima aşağı yönlü olarak hareket etmeye meyillidir. Düşük m2lerde (40-50 m2) sabit kullanılacak cihazlar ile ortamdaki doğal hava sirkilasyonu kullanılarak lokal çıkışlı cihazlar kullanılabilir ancak geniş m2lerde ya da düşük m2lerde şoklama amacıyla bu ürünler KULLANILAMAZ. Geniş m2lerde ozon gazının uzak ortamlara taşınabilmesi için, şoklamada ise kısa sürede alana homojen olarak ozon gazını dağıtabilmek için fan üflemeli ozon jeneratörlerini tercih ediniz.
4) Ozon Jeneratörünün Kontrolü
Ozon jeneratörleri kesinlikle zaman kontrolüne sahip olmadır. İnsan olmayan ortamlarda kullanılsa dahi zaman kontrolü olmayan bir ozon jeneratörü ile çalışma yapmak uygun değildir. İnsan olan alanlarda uygulama yapılacak ise ozon jeneratörünün çalış/dur modunda çalışması son derece önemlidir. Bu nedenle Teknozone markalı portatif ozon jeneratörleri standart olarak 4 farklı mod ile üretilmektedir.
Unutulmamalıdır ki, insanların olduğu ortamlarda ozon jeneratörleri kullanılacaksa ortamdaki ozon gazının uluslararası limitleri aşmadığı otomatik olarak kontrol edilmeli, ozon jeneratörü ozon ölçüm sensörü ile haberleşerek ozon jeneratörü otomatik olarak önce kapasitesini azaltmalı sonra da durdurmalıdır (PID SISTEM). Tekrar hatırlatmak isteriz ki, insan olan alanlarda sürekli ozon gazı uygulaması yapılması durumunda, birçok AB ülkesinde ozon ölçüm cihazlarının veya sensörlerinin kullanılması ZORUNLUDUR.
5) Bakım Hizmeti
Endüstriyel ya da portatif bütün ozon jeneratörleri bakım gerektirir. Teknozone markalı ozon jeneratörleri de yıllarca herhangi bir bakım gerektirmeden kullanılabilir ancak jeneratörün ozon gazı üretim kapasitesinin kontrol edilmesi, ozon jeneratöründe daha sonra çıkabilecek daha masraflı arızaların önceden engellenmesi, reaktör ve cihaz içinde gerekli temizlik ve bakımın yapılması, ozon oksidasyonunun kontrol edilmesi ve nem ile oluşabilecek yan ürünlerin (Nitrik asit) oluşmaması için önleyici tedbirlerin alınması için ozon jeneratörlerinin belirli periyodlar ile kontrol edilmesi ve bakıma gönderilmesi son derece önemlidir.Bu bakımlar elektrik süpürgesi ile toz emme, filtre değişimi, filtre yıkaması gibi uygulamalarlar gerçekleştirilemez.
6) NO ve Nitrik Asit Üretimine Karşı Kontrol
Bildiğiniz üzere havada sadece oksijen bulunmaz. Havanın sadece %21'i oksijen barındırır. Ortam havası olarak bahsettiğimiz havada %78' oranında azot (nitrojen) bulunur. Ozon gazını havadan üreten bütün ozon jeneratörleri oksijeni parçalayarak serbest O atomu yaratır ve bu O (oksijen) atomu havadaki O2 ile birleşerek O3 gazını oluşturur. Ancak ozon jeneratörlerinin serbest bıraktığı oksijen molekülleri sadece O2 ile tepkimeye girmez. Serbest oksijen atomu azot ile tepkimeye girerek NO-NO2 molekülünü oluşturabilir. Bu yan ürün nedeniyle AB standartları gereği 8 gram / saat üstü ozon gazı üretim kapasitesi olan ozon jeneratörlerinde oksijen beslemesi olması ZORUNLUDUR.
Buradaki asıl risk NO-NO2 molekülünün nem ile birleşerek HNO3 (Nitrik asit ya da halk arasındaki ismi ile kezzap) oluşturmasıdır. Bu etki kısa sürede kendini göstermez. Ürünlerin içerisinde ya da kasasında zamanla oluşan sarımtırak renkte bir sıvı ya da iz görmeniz durumunda derhal ürünü kullanmayı bırakmanızı şiddetle tavsiye ederiz. Teknozone ozon jeneratörleri %95 nem koşulunda bile NİTRİK ASİT üretmeyecek şekilde tasarlanmıştır ve ürünlerimizde bu reaksiyonun oluşmasına karşı gerekli bütün güvenlik önlemleri alınmıştır.
Sizlere kısaca ozon jeneratörü tercihi yaparken dikkat etmeniz gereken bazı noktaları belirtmeye çalıştık.
Sağlıklı günler dileriz.